Nieuw-Zeelandse Whisky
Whisky uit Nieuw-Zeeland is een echte zeldzaamheid. De tragische whiskygeschiedenis van het land laat vandaag de dag nog maar weinig bottelingen van de ooit gewaardeerde Willowbank Whiskys op onze markten verschijnen. Zorg ervoor dat u snel een van de oude voorraden van de distilleerderij bemachtigt, voordat de voorraden definitief opraken.
Nieuw-Zeelandse Whisky Achtergrond
Nieuw-Zeelandse whisky is momenteel nog een echte zeldzaamheid. Hoewel Nieuw-Zeeland in de 19e eeuw een actieve whisky-industrie had, werd deze door de overheid vrijwel kapot belast, waardoor er tot in de jaren '70 geen distilleerderijen konden bestaan. Het korte succes van de Willowbank Distillery is vandaag de dag alleen nog te genieten via de resterende voorraden. De laatste overblijfselen van de gesloten distilleerderij Willowbank in Dunedin worden tegenwoordig in afzonderlijke bottelingen verkocht. Wanneer en in welke hoeveelheden whisky's van de nieuwe craft-distilleerderijen in Nieuw-Zeeland bij ons aankomen, is momenteel onzeker.
Stijl
Hoe smaakt Nieuw-Zeelandse whisky? De eerdere uitgaven van de Willowbank Distillery hebben vaak intense aroma's van bessen en gedroogd fruit. Daar komen exotische specerijen en toffee-aroma's bij. Over de algemene stijl van andere distilleerderijen of een landtypisch karakter kunnen nog geen uitspraken worden gedaan.
Productie
Hoe wordt Nieuw-Zeelandse whisky geproduceerd? Nieuw-Zeeland is in de whiskyproductie voornamelijk beïnvloed door Schotland. Zo heeft de Pot Still-distillatie hier tijdelijk de overhand gekregen. Ook de weinige nieuwe distilleerderijen richten zich naar deze productiemethode. Het aantal nieuwe distilleerderijen is echter momenteel nog overzichtelijk. Of er een significante Nieuw-Zeelandse whisky-scène zal ontstaan, zal moeten blijken.
Nieuw-Zeelandse whisky-distilleerderijen en -bedrijven:
De New Zealand Whisky Company (opgericht in 2010, Zuidereiland): Nadat in 1997 de laatste Nieuw-Zeelandse whisky-distilleerderij moest sluiten, werden de vaten verkocht. De New Zealand Whisky Company kocht 80.000 liter in 443 vaten. Het bedrijf slaat nu de vaten van de oude gesloten Willowbank Distillery op in magazijnen in Oamaru. De bottelingen worden onder de naam van de "New Zealand Whisky Collection" verkocht.
Southern Distilleries Ltd.: Southern Distilleries Ltd. ligt in Timaru op het Zuidereiland van Nieuw-Zeeland en is daarmee geografisch gezien een van de zuidelijkste whisky-destilleerderijen ter wereld. De distilleerderij produceert Moonshine, Single Malt, Blended Whiskey, Corn Whiskey en Rum. De folklore van de distilleerderij verwijst naar Mary McRae, een Schotse vrouw die in de 19e eeuw met haar kinderen naar Nieuw-Zeeland emigreerde. Van haar leerde haar zoon Murdoch McRae de kunst van het distilleren.
Thomson Whisky Distillery (opgericht in 2014, Noordereiland): De Thomson Whisky Distillery is een Craft Distillery in Riverhead, ten noordwesten van Auckland. De distilleerderij is ontstaan uit de rol van een onafhankelijke bottelaar. Ook hier werden oude vaten van de gesloten Willowbank Distillery verkocht. De distilleerderij stookt op een kleine koperen pot still en produceert zo Nieuw-Zeelandse single malt whisky. Voor de rijping worden ex-bourbon en Nieuw-Zeelandse rode wijnvaten gebruikt.
Cardrona Distillery (opgericht in 2015, Zuidereiland): De Cardrona Distillery ligt op het Zuidereiland van Nieuw-Zeeland, nabij de stad Wanaka. De jonge, familiebezit distilleerderij stookt haar Single Malt op klassieke pot stills. Deze zijn speciaal vervaardigd door de distillatie-specialist Forsyth's in Schotland. De Wash Still heeft een capaciteit van 2000 liter, de Spirit Still ongeveer 1300 liter. De whisky rijpt in ex-bourbon en ex-sherry vaten. De distilleerderij vult dagelijks slechts één vat en we zullen waarschijnlijk nog tot ongeveer 2025 moeten wachten op de eerste bottelingen. Cardrona produceert daarnaast ook Gin en Single Malt Vodka. De distilleerderij behoort tot de zuidelijkste whisky-distilleerderijen ter wereld.
Geschiedenis
Net als in Schotland en de VS ontwikkelde de whisky-industrie in Nieuw-Zeeland zich uit de wijdverspreide zwartalcoholproductie. Halverwege de 19e eeuw, na de annexatie in het Britse rijk, werd er volop illegaal alcohol gestookt. In 1865 nam de regering de "Distillation Act" aan, die alle kleine distilleerderijen die minder dan 23.000 liter per jaar produceerden, illegaal maakte. Slechts de New Zealand Distilling Co uit Dunedin en de Crown Distillery in Auckland kregen vergunningen. De Dunedin Distillers deden grote inspanningen om goede whisky te produceren. Ze importeerden turf van Islay, sherryvaten uit Spanje en lieten hun whisky minimaal drie jaar rijpen. De distilleerderij groeide tot ze in 1870 trots 400.000 liter ruwe brand produceerde. Ook de Crown Distillery in Auckland lag in 1872 met ongeveer 80.000 liter jaarproductie op traditionele koperen distilleerketels. De Nieuw-Zeelandse regering maakte echter ook een einde aan deze succesvolle distilleerderijen in 1879. Ze verhoogden de accijns op alcohol tot ongeveer de prijzen van geïmporteerde whisky's en ontnamen zo de lokale distilleerderijen hun concurrentievermogen. Meer dan 80 jaar was er geen officiële nationale distillatie van gedistilleerde dranken in Nieuw-Zeeland. In 1969 verwierf de familie Baker in Dunedin met de Greggs Company een vergunning. Ze richtten de Willowbank Distillery op, ook wel bekend als Dunedin Distillery of Wilson Distillery. Pot stills werden uit Schotland geïmporteerd en voor het eerst werd lokale gerst gebruikt. Lokale turf werd toegepast bij het mouten. Na vier jaar rijping kwam de eerste Nieuw-Zeelandse whisky sinds decennia op de markt. "Wilson" en "45 South" kwamen in 1974 uit. De merken konden echter nooit het gewenste succes vieren. Te vastgeroest was de merkentrouw van de consumenten van die tijd en te goedkoop de concurrerende Scotch Whisky importen. In 1980 werd de distilleerderij verkocht aan het Canadese bedrijf Seagrams. De distilleerderij was onder Seagrams aanvankelijk succesvol met zijn Single Malt "Lammerlaw". Seagrams verkocht de distilleerderij in 1997 aan Fosters, die deze slechts drie jaar later definitief sloten. De distilleerketels produceren tegenwoordig rum op Fiji. De laatste bottelingen van de Willowbank Distillery zijn tegenwoordig felbegeerde verzamelobjecten en worden verhandeld in de "New Zealand Whisky Collection". Pas recent lijkt er in Nieuw-Zeeland met de nieuwe craft-distillery-beweging iets te bewegen. Australië viert momenteel grote successen met Tasmanië als nieuwe whisky-regio. Men kan alleen hopen dat ook Nieuw-Zeeland zijn weg terugvindt naar de nationale whisky-productie. Aan potentieel lijkt het in ieder geval niet te ontbreken!
